ساده ترین تعریفی که می توان در مورد ردیاب چیست (به انگلیسی: tracker) بیان کرد، این است که این دستگاه با استفاده از تکنولوژی های پیشرفته، امکان لوکیشن یابی دقیق و نظارت بر موقعیت مکانی هر چیزی را به شما می دهد. از ردیابی خودروها و محموله های تجاری گرفته تا نظارت بر حیوانات، کودکان و سالمندان، این ابزارهای کوچک، عملکرد قابل توجهی از خود نشان می دهند. در این مقاله، قصد داریم به بررسی جامع این دستگاه های کاربردی بپردازیم و شما را با انواع ردیاب ها، نحوه عملکرد، مزایا و معایب هر یک آشنا کنیم.
دستگاه ردیاب چیست؟
در حقیقت ردیاب ها، دستگاه های الکترونیکی هستند که با بهره گیری از فناوری های گوناگون، موقعیت جغرافیایی اشیاء، افراد، حیوانات و وسایل نقلیه را رصد می کنند. این ابزارها، که در زندگی مدرن به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرند، با ارائه اطلاعات دقیق مکانی، در زمینه های گوناگونی از جمله امنیت شخصی، مدیریت ناوگان و ردیابی اشیاء ارزشمند، کاربرد بسزایی دارند.
ردیاب ها با استفاده از سیستم های ماهواره ای (GPS) یا فناوری های غیر GPS، امکان لوکیشن یابی دقیق را فراهم می سازند. به عبارتی، امکان رصد آنی جابه‌جایی و موقعیت مکانی را ارائه می کنند. وجود چنین قابلیتی، به کاربران اجازه می دهد تا دارایی های ارزشمند، وسایل نقلیه و عزیزان خود را به طور مداوم تحت نظارت قرار دهند و در صورت نیاز، اقدامات لازم را جهت افزایش امنیت انجام دهند.
انواع ردیاب های موجود در بازار
حفاظت از جان و اموال، همواره از دغدغه های اساسی بشر بوده و هرگونه تهدیدی در این زمینه، موجب نگرانی و ناآرامی می شود. در عصر حاضر، با افزایش آمار سرقت و جرایم، استفاده از فناوری های نوین همچون ردیاب ها برای تامین امنیت، امری ضروری به نظر می رسد.
همانطور که پیش تر گفتیم، انواع دستگاه های ردیاب به دو دسته اصلی ردیاب های مبتنی بر gps و غیر gps تقسیم می شوند. این ردیاب ها به نوبه خود نیز دارای مدل ها و کاربردهای مختلفی هستند که شناخت آنها برای انتخاب مناسب ترین ردیاب ضروری است. در ادامه، برخی از معروف ترین آنها را به شما معرفی می کنیم.
ردیاب خودرو و موتور سیکلت
به منظور ارتقای سطح امنیت و کنترل وسایل نقلیه، ردیاب های خودرو و موتورسیکلت به عنوان ابزاری کارآمد مطرح می شوند. این دستگاه ها که به سیستم جی پی اس تعبیه شده اند، موقعیت دقیق خودرو را در هر لحظه به مالک گزارش می دهد. از این رو، نقش بسزایی در افزایش امنیت وسایل نقلیه ایفا می کنند.
ردیاب ورزشی
در صحنه رقابت های ورزشی و رخدادهای فرهنگی، این دستگاه ها جهت پایش و نظارت بر موقعیت افراد و اشیاء به کار گرفته می شوند. این ابزارها با فراهم آوردن امکان سنجش و ثبت عملکرد افراد در حوزه های گوناگون، دقت تحلیل و ارزیابی رویدادها را بالا می برند. به عنوان مثال، در مسابقات فوتبال، فناوری GPS به جمع آوری داده های دقیق در مورد عملکرد بازیکنان و تیم ها، از جمله سرعت، مسافت طی شده و موقعیت مکانی، کمک می نماید.
ردیاب شخصی
ابزاری چند منظوره برای پایش و کنترل تردد افراد و دارایی ها محسوب می شوند. این دستگاه با قابلیت تعیین محدوده جغرافیایی مجاز، امکان نظارت بر رفت و آمد پرسنل سازمان ها، سالمندان، افراد مبتلا به آلزایمر، کودکان و… را فراهم می سازند. در صورت خروج فرد از محدوده تعیین شده، هشداری به والدین یا کارفرما ارسال می گردد و امکان مراقبت از راه دور را تسهیل می کند. یکی از این نوع دستگاه ها، ردیاب شخصی X220 است که استفاده از آن، امکان شنود مخفیانه از راه دور را نیز فراهم می آوزد.
ردیاب حیوانات
کنترل و نظارت بر حیوانات خانگی، به ویژه در فضاهای باز، می تواند چالش برانگیز باشد. ردیاب های حیوانات، که به همراه قلاده ارائه می شوند، راه حلی نوین برای رفع این نگرانی ارائه می دهند. این دستگاه ها با امکان تعیین موقعیت دقیق حیوان در هر لحظه، آرامش خاطر را برای صاحبان آنها به ارمغان می آورند.
ردیاب نظامی
دستگاه هایی با عملکرد بالا و مقاومت بی نظیر هستند که برای استفاده در شرایط سخت و عملیات های نظامی طراحی گردیده اند. به طوری که با ارائه امکانات ارتباطی پیشرفته و مقاوم در برابر شرایط محیطی نامساعد، به نیروهای نظامی امکان ردیابی دقیق و مطمئن را در هر شرایطی می دهند.
خصوصیات ردیاب های خوب و باکیفیت
با وجود تنوع در ویژگی ها و کاربردهای ردیاب ها که بر اساس نیازهای خاص کاربران طراحی شده اند، مجموعه ای از خصوصیات کلیدی، در تمامی مدل های باکیفیت، قابل مشاهده است. البته نباید این نکنه را فراموش کرد که انتخاب ردیاب مناسب، در نهایت به نوع کاربری و شیء یا فرد مورد نظر برای ردیابی بستگی دارد. با در نظر گرفتن تمامی این موارد، بایستی گفت که بهترین نوع این دستگاه ها، دارای ویژگی های مشترک زیر هستند:
- قابلیت مکان یابی دقیق و بدون خطا
- دارای ابعاد کوچک و غیر قابل رویت
- مجهز به میکروفون داخلی جهت شنود صداها از راه دور
- دارای ظرفیت باتری و مدت زمان شارژدهی بالا
- بهره مندی از باتری با ظرفیت بالا و شارژدهی طولانی
- دارای قابلیت LBS درصورت نبود آنتن GPS برای موقعیت یابی
برخی از ردیاب ها، مجهز به قابلیت حصار می باشند. این ویژگی، با ایجاد محدوده های جغرافیایی مجازی، امکان رصد دقیق تردد دستگاه را فراهم می کند. در صورت خروج دستگاه از محدوده تعیین شده، اعلان های فوری به کاربر ارسال می گردد و از بروز وقایع ناخواسته جلوگیری می کند.
بررسی فناوری های ردیابی غیر ماهواره ای
فناوری های ردیابی غیر GPS، مجموعه ای از روش های مکان یابی هستند که بدون وابستگی به سیستم موقعیت یابی جهانی (GPS) عمل می کنند. این فناوری ها در محیط هایی که GPS با محدودیت مواجه است، مانند فضاهای داخلی یا مناطق شهری متراکم، کاربرد دارند. از جمله این فناوری ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- WIFI: به عنوان یک روش موقعیت یابی، در محیط هایی که شبکه WiFi موجود است، کارایی دارد.
- Bluetooth: به دلیل برد محدود، برای ردیابی اشیاء در فواصل کوتاه مناسب است.
- RFID (شناسایی فرکانس رادیویی): از طریق امواج رادیویی و تگ ها، امکان شناسایی و ردیابی اشیاء را فراهم می سازند.
کاربرد ردیاب های GPS و غیر GPS
آگاهی از کاربردهای ردیاب های GPS و غیر GPS به شما کمک می کند تا از این فناوری ها به طور موثر در زندگی روزمره و محیط های کاری خود استفاده کنید و امنیت، مدیریت و کارایی را بهبود بخشید. در ادامه، کاربرد هر کدام از این فناوری ها را خدمتتان بیان می کنیم.
کاربرد ردیاب های جی پی اس
با توجه به پیشرفت روز به روز فناوری، کاربردهای این دستگاه ها نیز گسترش یافته و طیف وسیعی از صنایع و فعالیت ها را شامل می شود. برخی از مهم ترین زمینه های استفاده از آنها عبارتند از:
- پیگیری محموله ها در حمل و نقل
- امنیت خودروها
- کاربردهای نظامی و امنیتی
- مدیریت ناوگان حمل و نقل
- ردیابی اموال و دارایی ها
- مکان یابی حیوانات و اشخاص
موارد ذکر شده، تنها بخشی از کاربردهای گسترده این دستگاه ها در زمینه های مختلف هستند. با پیشرفت فناوری، کاربردهای جدیدی برای این دستگاه ها در حال ظهور است که می توانند در بهبود زندگی انسان ها و حفاظت از محیط زیست، نقش بسزایی داشته باشند.
کارایی ردیاب های غیر GPS
این دسته از ردیاب ها، کاربردهای گسترده ای در مدیریت موجودی انبارها و فروشگاه های خرده فروشی، ردیابی بیماران و تجهیزات در بیمارستان ها، مدیریت ماشین آلات و تجهیزات در کارخانجات و محیط های صنعتی دارند. به طوری که با استفاده از روش هایی مانند RFID، بلوتوث و وای فای، امکان ردیابی سریع و دقیق اشیاء و افراد را در محیط های گوناگون مهیا می کنند.
اجزای تشکیل دهنده ردیاب با قابلیت GPS
عملکرد ردیاب ها، مستلزم تعامل هماهنگ مجموعه ای از اجزای کلیدی است که در ساختار آنها تعبیه شده اند. هر یک از این اجزا، نقشی تعیین کننده در ارائه اطلاعات دقیق مکانی و عملکرد صحیح دستگاه ایفا می کنند. به طور کلی اجزای تشکیل دهنده این دستگاه ها شامل موارد زیر است:
- ماژول GPS: این واحد، مسئول دریافت و تحلیل داده های ماهواره ای GPS است که در نهایت منجر به تعیین موقعیت جغرافیایی با دقت بالا می شود.
- پردازنده مرکزی (CPU): این بخش وظیفه پردازش اطلاعات دریافتی از ماژول GPS و سایر حسگرها را بر عهده دارد. پردازنده مرکزی، اطلاعات را تحلیل کرده و به فرمت قابل فهم برای کاربر تبدیل می کند.
- ماژول GSM/GPRS: ماژول ارتباطی، وظیفه انتقال داده های مکانی به سرورهای مرکزی یا دستگاه های همراه را بر عهده دارد.
- باتری: به عنوان منبع تغذیه، وظیفه تامین انرژی مورد نیاز برای عملکرد دستگاه را بر عهده دارد.
- سنسورها: برخی به حسگرهای دیگری مانند حسگرهای شتاب سنج، دما یا نور مجهز هستند. این حسگرها، اطلاعات تکمیلی را در مورد محیط اطراف دستگاه ارائه می دهند.
- حافظه: وظیفه ذخیره اطلاعات مکانی و سایر داده های مربوط به ردیابی را بر عهده دارد. این اطلاعات می توانند شامل مسیرهای طی شده، نقاط مکانی و زمان های ثبت شده باشند.
مزایا و معایب ردیاب های مبتنی بر جی پی اس
آن دسته از ردیاب هایی که مبتنی بر GPS می باشند، با بهره گیری از سیگنال های ماهواره ای، موقعیت مکانی را با دقت قابل توجهی (اختلاف چند متر) تعیین می کنند و به دلیل پوشش جهانی، در فضاهای باز کارآمد هستند. درحالی که در محیط های داخلی و زیرزمینی، به دلیل ضعف در دریافت سیگنال های GPS، عملکرد آنها با اختلال مواجه می شود. علاوه بر این، مصرف انرژی بالای این دستگاه ها، می تواند به کاهش عمر باتری منجر شود که از معایب قابل توجه آنها به شمار می رود.
نحوه عملکرد ردیاب های مختلف
آشنایی با نحوه عملکرد انواع ردیاب های موجود در بازار، انتخاب مدل مناسب و منطبق با نیازهای شما را تسهیل می کند و از سردرگمی و اتلاف هزینه جلوگیری می نماید. در همین راستا، در ادامه به بررسی مختصر و مفید نحوه کارکرد این دستگاه ها بر اساس فناوری های به کار رفته در آنها، می پردازیم.
طرز کار ردیاب های جی پی اس
فرآیند تعیین موقعیت در این دستگاه ها با دریافت حداقل چهار سیگنال ماهواره ای توسط گیرنده آغاز می شود. این سیگنال ها شامل اطلاعات موقعیت و زمان ارسال هستند که توسط گیرنده پردازش و تحلیل می شوند. پس از محاسبه موقعیت دقیق، اطلاعات به سرور یا دستگاه مقصد منتقل می گردد تا کاربر بتواند موقعیت را به صورت بلادرنگ مشاهده نماید.
عملکرد ردیاب های RFID
سیستم های RFID با بهره گیری از برچسب های (تگ) شناسایی منحصربه فرد، امکان ردیابی اشیاء در فواصل کوتاه را فراهم می کنند. در این سیستم ها، برچسب های کوچک حاوی کد شناسایی، به کالا یا شیء مورد نظر متصل می شوند.
هنگامی که یک خواننده RFID در مجاورت برچسب قرار می گیرد، اطلاعات موجود در برچسب را دریافت کرده و موقعیت اشیاء را مشخص می کند. این فناوری، با توجه به عملکرد در فواصل نزدیک و عدم نیاز به ماهواره، برای مکان یابی در محیط های داخلی به خصوص مدیریت موجودی و ردیابی کالاها در انبارها و فروشگاه‌ها کاربرد دارد.
عملکرد ردیاب های مبتنی بر وای فای و بلوتوث
این ردیاب ها از پروتکل های ارتباطی بی سیم برای مکان یابی استفاده می کنند. مدل های مبتنی بر وای فای با تحلیل سیگنال های نقاط دسترسی بی سیم، موقعیت مکانی را با استفاده از الگوریتم های مثلثاتی محاسبه می کنند و برای محیط های داخلی با پوشش وای فای مناسب هستند. از طرفی، فناوری بلوتوث به عنوان یک پروتکل ارتباطی کوتاه برد، برای ردیابی اشیاء و تجهیزات در فواصل محدود و محیط های کنترل شده، مانند محیط های صنعتی و مراکز درمانی، کاربرد دارد.
کلام پایانی
به طور خلاصه، در جواب سوال ردیاب چیست، می توان گفت که این ابزارها به عنوان دستاوردی قابل توجه در حوزه فناوری اطلاعات، نقش بسزایی در تعیین لوکیشن و ردیابی اشیاء، افراد و همچنین پیشگیری از جرایم ایفا می کنند. از انواع آنها می توان به ردیاب های خودرو، موتورسیکلت، افراد و حیوانات اشاره نمود که استفاده از آنها در زندگی روزمره، امنیت و آسایش را به ارمغان می آورند. قابل ذکر است، این دستگاه ها با استفاده از فناوری GPS یا غیر GPS و ارتباطات سیم کارتی کار می کنند که با توجه به دامنه وسیع کاربردهای آنها، انتخاب مدل مناسب بایستی بر اساس نیازها انجام گیرد. با مراجعه به فروشگاه آنلاین رول استور می توانید به طیف گسترده ای از انواع این دستگاه ها دسترسی یابید و پس از سفارش، در کوتاه ترین زمان درب منزل تحویل بگیرید.
